Λοιμώξεις Αναπνευστικού
Οι λοιμώξεις αναπνευστικού είναι η ‘’δημοφιλέστερη’’ ίσως κατηγορία νοσημάτων που ταλαιπωρεί ή ακόμη και απειλεί την υγεία εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων ετησίως. Έχετε συνάχι, βήχα, πονόλαιμο, πυρετό ή συνδυασμό αυτών των συμπτωμάτων; Τότε είναι πολύ πιθανόν να έχετε προσβληθεί από κάποια λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος!
Οι λοιμώξεις αναπνευστικού περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα νοσημάτων ένα απλό κρυολογημα μέχρι την πνευμονία. Τις τελευταίες δεκαετίες, η ιατρική επιστήμη έχει κάνει τεράστια βήματα στην αντιμετώπιση των λοιμωδών νοσημάτων γενικότερα, ωστόσο υπάρχει μια ολοένα και αυξανόμενη ανθεκτικότητα και μετάλλαξη των μικροβίων στα αντιβιοτικά φάρμακα, με αποτέλεσμα να έχουν εμφανιστεί νέοι παθογόνοι παράγοντες και μεταλλάξεις των ιών. Είναι πια κοινή η πεποίθηση ότι η αλόγιστη χρήση των αντιβιοτικών δεν φέρνει τα επιθυμητά αποτελέσματα καθώς όταν τα μικρόβια εκτεθούν σε αντιβιοτικά ακατάλληλα για να τα εξολοθρεύσουν, συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο που συμπεριφέρεται ο ανθρώπινος οργανισμός στα εμβόλια.
Οι λοιμώξεις αναπνευστικού χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες
- τις λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος
- τις λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος
Λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού
Οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού περιλαμβάνουν :
- το κοινό κρυολόγημα
- τη γρίπη
- την οξεία φαρυγγίτιδα
- την οξεία αμυγδαλίτιδα
- την τραχειοβρογχίτιδα
- τη λοιμώδη μονοπυρήνωση
- την ιγμορίτιδα
Οι λοιμώξεις που αφορούν το ανώτερο αναπνευστικό είναι κατά κανόνα ηπιότερες σε σύγκριση με εκείνες που αφορούν το κατώτερο και προκύπτουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία εξ αιτίας κάποιου ιού (ιογενείς λοιμώξεις)
Λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού
Οι λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος είναι οφειλόμενες σε βακτήρια, αφορούν τους πνεύμονες και διακρίνονται σε πνευμονία και οξεία ή χρόνια βρογχίτιδα.
Η πνευμονία είναι από τις σοβαρότερες λοιμώξεις που αφορούν το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα. Ειδικά όταν διαγνωσθούν με αυτήν ανοσοκατασταλμένοι ασθενείς μπορεί να αποβεί μοιραία γι αυτό η νοσηλεία κρίνεται απαραίτητη και η μακρά περίοδος ανάρρωσης δεδομένη.
Η βρογχίτιδα προσβάλει τους αεραγωγούς των πνευμόνων( βρόγχους). Εκδηλώνεται με συριγμό, έντονο
βήχα και δυσφορία. Στην περίπτωση που μετατραπεί σε χρόνια οι αλλοιώσεις στους αεραγωγούς είναι μη αναστρέψιμες.
Πως μεταδίδονται οι λοιμώξεις αναπνευστικού;
Οι λοιμώξεις αναπνευστικού είναι εξαιρετικά μεταδοτικές. Η μετάδοσή τους γίνεται είτε μέσω του αέρα είτε μέσω φορέων. Μέσω του αέρα μεταδίδονται οι ιοί, το μυκοβακτηρίδιο και ο στρεπτόκοκκος ενώ μέσω φορέων μεταδίδονται τα μικρόβια υπό τη μορφή ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων είτε μέσω αντικειμένων εξαιτίας ελλιπούς υγιεινής των χεριών
Ποιοι έχουν περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν
Περισσότερο επιρρεπείς στο να διαγνωσθούν με λοίμωξη είτε του ανώτερου είτε του κατώτερου αναπνευστικού είναι οι εξής :
- όσοι είναι υπέρβαροι
- οι χρόνιοι καπνιστές
- όσοι πάσχουν από καρδιαγγειακά προβλήματα • όσοι πάσχουν από αναπνευστικά προβλήματα • οι ηλικιωμένοι
- όσοι πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη
- όσοι πάσχουν από αυτοάνοσα νοσήματα
- όσοι λαμβάνουν θεραπεία με κορτιζόνη
- οι ανοσοκατασταλμένοι ασθενείς
Λοιμωξεις Αναπνευστικου: ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Είναι πολύ σημαντικό σε έναν ασθενή να γίνει σωστή διάγνωση της λοίμωξης που έχει, προκειμένου να του χορηγηθεί η κατάλληλη θεραπεία. Τα συμπτώματα σε πολλές περιπτώσεις, όπως βήχας, πυρετός ή καταρροή, μπορεί να είναι κοινά. Η γενική κατάσταση του ασθενούς μπορεί όμως να είναι ενδεικτική, αφού εάν έχει έντονα σημάδια κόπωσης, έλλειψη όρεξης ή γενικότερης δραστηριότητας τότε το πιθανότερο είναι να πάσχει από μικροβιακή λοίμωξη του κάτω αναπνευστικου. Εάν τρώει, δραστηριοποιείται και δουλεύει έστω και σε πιο χαμηλούς ρυθμούς από το κανονικό είναι ένδειξη ιογενούς λοίμωξης, ακόμη και αν ο ασθενής υποφέρει από πολύ υψηλό πυρετό.
- Πολύ μεγάλο ρόλο παίζει και η εξέλιξη της νόσου αφού εάν αρρωστήσει απότομα και έχει επιπλέον έντονα συμπτώματα, υποφέρει από μικροβιακή λοίμωξη. Αντιστοίχως, εάν την δεδομένη στιγμή που παρουσιάσει τα συμπτώματα έχει αρρωστήσει κάποιο μέλος της οικογένειας ή υπάρχουν περιστατικά στο εργασιακό περιβάλλον, πιθανόν πάσχει από ιογενή λοίμωξη.
Είναι πολύ σημαντικό σε έναν ασθενή να γίνει σωστή διάγνωση της λοίμωξης που έχει, προκειμένου να του χορηγηθεί η κατάλληλη θεραπεία. Τα συμπτώματα σε πολλές περιπτώσεις, όπως βήχας, πυρετός ή καταρροή, μπορεί να είναι κοινά. Η γενική κατάσταση του ασθενούς μπορεί όμως να είναι ενδεικτική, αφού εάν έχει έντονα σημάδια κόπωσης, έλλειψη όρεξης ή γενικότερης δραστηριότητας τότε το πιθανότερο είναι να πάσχει από μικροβιακή λοίμωξη του κάτω αναπνευστικου. Εάν τρώει, δραστηριοποιείται και δουλεύει έστω και σε πιο χαμηλούς ρυθμούς από το κανονικό είναι ένδειξη ιογενούς λοίμωξης, ακόμη και αν ο ασθενής υποφέρει από πολύ υψηλό πυρετό.
- Πολύ μεγάλο ρόλο παίζει και η εξέλιξη της νόσου αφού εάν αρρωστήσει απότομα και έχει επιπλέον έντονα συμπτώματα, υποφέρει από μικροβιακή λοίμωξη. Αντιστοίχως, εάν την δεδομένη στιγμή που παρουσιάσει τα συμπτώματα έχει αρρωστήσει κάποιο μέλος της οικογένειας ή υπάρχουν περιστατικά στο εργασιακό περιβάλλον, πιθανόν πάσχει από ιογενή λοίμωξη.
- Σε κάποιες περιπτώσεις, χωρίς ωστόσο να αποτελεί αυτοσκοπό, μια απλή εργαστηριακή εξέταση, όπως η γενική αιμοτολογική εξέταση, μπορεί να μας δώσει κάποιες χρήσιμες πληροφορίες. Για παράδειγμα εάν ο ασθενής παρουσιάσει αυξημένο αριθμό λευκών αιμοσφαιρίων και κυρίως, αυξημένο ποσοστό πολυμορφοπυρήνων (μιας ομάδας λευκών αιμοσφαιρίων) είναι παράγοντας που υποδεικνύει ότι πάσχει από μικροβιακή λοίμωξη.
ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ
Βασικότερος στόχος της θεραπείας κατά των λοιμώξεων είναι πρώτα από όλα να μετριαστούν τα συμπτώματα τους την δεδομένη χρονική διάρκεια που το ανοσοποιητικό σύστημα αντιμετωπίζει τη λοίμωξη. Πρώτος και κύριος κανόνας είναι η ανάγκη του σώματος να ξεκουραστεί, πράγμα που σημαίνει ότι η ανάπαυση κρίνεται επιβεβλημένη. Για τις ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού στην πλειοψηφία τους, δεν υπάρχει τυποποιημένη θεραπεία. Συνήθως μάλιστα μετά από μερικές ημέρες ο οργανισμός του ασθενούς, ανακάμπτει από μόνος του.
Οι πιο ωφέλιμες θεραπείες που θα προτείνει ο γιατρός είναι σε αυτές τις περιπτώσεις υποστηρικτικής μορφής και είναι οι εξής:
Χορήγηση αντιπυρετικών ώστε να μειωθεί ο υψηλός πυρετός που εμφανίζεται και ακολούθως να υποχωρήσουν τα άλγη, οι πόνοι και οι κεφαλαλγίες. Να σημειωθεί πάντως πως για παιδιά κάτω των 16 ετών η λήψη ασπιρίνης απαγορεύεται. Κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων υγρών στην περίπτωση πυρετού, προκειμένου να αποφευχθεί η ήπια αφυδάτωση. Πρόκειται για κρίσιμο σφάλμα που κάνουν οι ασθενείς αφού τα συμπτώματα που παρουσιάζουν δεν βοηθούν στο να νιώθει ο οργανισμός ότι πρέπει να αναπληρώσει ή και να ενισχύσει τα υγρά που έχουν απολεσθεί. Για τους καπνιστές επιβάλλεται η διακοπή του καπνίσματος. Οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος και οι σοβαρές πνευμονοπάθειες είναι συχνότερες στους καπνιστές και χρειάζεται να το κόψουν προκειμένου να θεραπευθούν πλήρως και εγκαίρως.
Αναφορικά με την χορήγηση φαρμάκων, θα πρέπει να τονιστεί εδώ η ανακοίνωση που εξέδωσε η Ρυθμιστική Αρχή Φαρμάκων και Προϊόντων Υγείας το 2009 όπου ξεκαθαρίζεται ότι οι γονείς δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνμη συνταγογραφούμενα φάρμακα για το κρυολόγημα και το βήχα σε παιδιά κάτω των 6 ετών. Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο για την αποτελεσματικότητά τους, ενώ μπορεί να προκαλέσουν διάφορες παρενέργειες, όπως αλλεργικές αντιδράσεις, συμπτώματα στον ύπνο ή και ψευδαισθήσεις. Σε ηλικίες 6 έως 12 ετών, οι κίνδυνοι των παρενεργειών εμφανίζονται μειωμένοι σε παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας λόγω του ότι ζυγίζουν περισσότερο και δεν προσβάλλονται το ίδιο συχνά από κρυολόγημα. Τα αντιβιοτικά είναι φάρμακα πολύτιμα, που πρέπει όμως να χορηγούνται σε περιπτώσεις μικροβιακών λοιμώξεων και πάντα μετά από ιατρική συμβουλή, δεν προτείνονται ποτέ σε περιπτώσεις ιογενών λοιμώξεων αφού δεν έχουν την δυνατότητα να εξοντώσουν τους ιούς. Σε ειδικές ωστόσο περιπτώσεις όπως σε ηλικιωμένα ή εξασθενημένα άτομα όπου μια ιογενής λοίμωξη μπορεί να εμπλακεί με μικροβιακή, σε περιπτώσεις κάποιας χρόνιας πνευμονοπάθειας ή επιπλοκών με πνευμονία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, ωστόσο αυτή η απόφαση θα πρέπει να ληφθεί αποκλειστικώς από τον γιατρό σας και σε πολύ ειδικές περιπτώσεις. Σε περιπτώσεις γρίππης δε, είτε αν πρόκειται για ασθενείς ομάδων υψηλού κινδύνου είτα αν τα συμπτώματα είναι σοβαρά , θα πρέπει να αξιολογείται από τον γιατρό η αναγκαιότητα λήψης αντιικών φαρμάκων.
Συμβουλές προφύλαξης
- Πλένετε τακτικά και σχολαστικά τα χέρια σας.
- Χρησιμοποιείτε αντισηπτικά διαλύματα.
- Αποφύγετε ή περιορίστε την επαφή με άτομα που ήδη νοσούν.
- Εμβολιαστείτε κάθε χρόνο για τον ιό της γρίπης και του πνευμονιόκοκκου ιδίως εάν ανήκετε στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
- Αερίζετε καθημερινά το χώρο της οικίας και της εργασίας σας.
- Μη λαμβάνετε αντιβιοτικά χωρίς ιατρική συνταγή.
